W TUNELACH NIEPEWNOŚCI
Czasami zadaję sobie pytanie o funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Głównym ośrodkiem człowieka jest mózg, pracujący niczym komputer nad organizacją zadań i wydawaniem poleceń. Ludzki mózg należy do najbardziej skomplikowanych obiektów istniejących we wszechświecie. Składa się z około 100 miliardów komórek nerwowych mini elektrowniach fizykochemicznych, sygnalizuje i sprawuje kontrolę nad najważniejszymi funkcjami życiowymi [1]. Problem funkcjonowania mózgu jest nie tylko zagadka dla naukowców a także inspiracją do twórczych poszukiwań.
Ostatnio miałam okazję uczestniczyć w wystawie Sary Epping Encoded w galerii Za Szybą w Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Wystawa prezentuję dyplomowe prace wykonane w różnorodnych technikach; druk na folii, druk cyfrowy, druk na papierze ryżowym, kolaż, sitodruk czy rysunek; stworzonych w pracowni Christophera Nowickiego. Prace są podzielone na cztery rożne sekcje odpowiadające poszukiwaniom twórczym młodej artystki. Autorka wprowadza odbiorcę w świat rozważań poruszających temat człowieczego mózgu oraz wpływów otoczenia na jego funkcjonowanie.
![]() |
| Fot. Anna Kucharek. |
W pierwszej fazie poszukiwań Epping porusza tematykę naturalnego funkcjonowania i wyglądu mózgu. Licznie stworzone rysunki i serigrafie posłużyły jej do dalszej pracy nad projektem. Sama artystka podkreśla, że proces twórczy i ewolucja projektu jest dla niej bardzo ważna. Kolejna część cyklu zajmuje problem wpływu otoczenia; społeczeństwo, język, prawo. Zagłębiając się dalej w rozwój człowieka Epping obrazuje destrukcję stosowaną przez człowieka w stosunku do otoczenia pojawiają się kolaże, a także nawarstwienia i niedopowiedzenia. Etapem ostatnim jest cykl czterech prac, gdzie każda posiada inny koncept oraz znaczenie. Dodatkowym interesującym elementem jest zastosowanie reagującej na ciepło farby, która przy dotyku dłoni znika i odkrywa przed odbiorcą niemożliwe do dostrzeżenia wcześniej druki. Prace mają charakter sensoryczny i każdy z widzów może przyłożyć na nich swoją dłoń. Epping gra z widzem pozwalając rozszyfrowywać ukryte znaczenia i pobudza do refleksji. Rozwój nuklearny, podróże kosmiczne, komputeryzacja czy malowidła z Lascoux to jedne z poruszanych prze z Epping wątków.
![]() |
| Fot. Anna Kucharek. |
Z pewnością prace Epping mają wiele do zaoferowania i stawiają odbiorcę w nieoczywistej sytuacji. Czy świadomość to tak jak pisał Max Tegmark różne stany rzeczy, wiele stanów skupienia i wiele stanów świadomości. Czy autonomiczny byt człowieka we wszechświecie to rodzaj optyczneg złudzenia jego świadomości. Być może jak twierdzi Albert Einstain złudzenie jest dla nas pewnego rodzaju więzieniem, ograniczającym nas do naszych osobistych pragnień i przywiązania do kilku osób wokół nas. Pojawiają się pytania dotyczącej niszczycielskiej działalności człowieka w stosunku do otoczenia. Z jednej strony Epping obrazuje człowieka jako postać o umiejętnościach kreowania świata, z drugiej zaś jest zafascynowana niszczycielską siłą postępu. Analizując pracę Epping zastanawia mnie także do czego dąży człowiek i gdzie są granice ludzkiego umysłu. Z możliwością tworzenia świata z symboli i znaków przychodzi umiejętność zmienia a także destrukcji. Mózg człowieka tylko w niewielkim stopniu jest inny od Neandertalczyka ale różnica ta jest wielka [2]. Pozostaje zatem pytanie o potęgę ludzkiego umysłu w przyszłości.
Anna Kucharek
[1] Wywiad z Elizabeth Kolbert, Neanderthals, http://www.newyorker.com/books/ask-the-author/ask-the-author-live-elizabeth-kolbert-on-neanderthals, dostęp: 6.06.2017.
[2] Marcin Moskalewicz, Krótka historia mózgu, „Czas Kultury“, 2011, s. 13.


0 komentarze