Obrazy dźwiękowe




Człowiek wyposażony jest w zmysły które pomagają mu postrzegać świat. Zmysły kształtują obraz naszej planety i otaczającej rzeczywistości. Jednym z narzędzi postrzegania jest słuch, to dzięki niemu odbieramy bodźce z zewnątrz, zwane dźwiękami. Czym jest dźwięk, odpowiedź na to pytanie miały przybliżyć warsztaty z Olgą Kaniewską twórczynią Wrocławskiej Mapy Dźwiękowej.



Fot. Agnieszka Kłos.


W dniach 8 i 15 maja 2017 roku w ramach zajęć z Krytyki Artystycznej odbyły się warsztaty z Olgą Kaniewską. Zdarzenie miało miejsce na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Spotkanie to miało na celu przybliżyć studentom to, co odbieramy za pomocą uszu. Na warsztatach usłyszeliśmy szereg definicji na temat tego, czym jest to, co słyszymy. To, co odbiera ludzkie ucho jest falą akustyczną, która trafia do naszego organizmu z określonym natężeniem. Ucho odbiera drgania, które przekierowuje do centrum ludzkiego organizmu- mózgu. Zanim dźwięk jest podany procesowi przetwarzania, musi przebyć drogę poprzez krainę zwaną „uchem środkowym''.

Na warsztatach został przeprowadzony pierwszy w Polsce eksperyment dźwiękowy, polegający na wydobyciu głosu pomieszczenia. W 1969 roku amerykański kompozytor Alvin Lucier dokonał pierwszego w historii świata eksperymentu dźwiękowego, polegającego na nagraniu pomieszczenia, w którym siedział. Utwór zatytułowany ,,I Am Sitting in a Room", stanowił szesnastokrotne nagranie jego głosu, czytającego jedno zdanie „Siedzę w tym pokoju”.

Nasz eksperyment polegał na tym, że przy pomocy sprzętu elektronicznego wyłapywane były fale akustyczne niesłyszalne na co dzień dla przedstawicieli naszego gatunku. Jak twierdziła prowadząca warsztaty ,,każda przestrzeń ma swój oryginalny obraz dźwiękowy”.
Sam eksperyment polegał na przetworzeniu głosu człowieka, tak aby został tylko dźwięk sali, w której się znajdowali uczestnicy. Jeden ze studentów miał za zadanie wypowiedzieć słowa Eugeniusza Gepperta ,,Czego oni nas nauczyli. Trzeba wszystko zacząć od nowa ''. Zdanie to Geppert powiedział podczas swojej pierwszej podróży do muzeów Paryża na widok dzieł sztuki. Cytat z Gepperta został nagrany i przekształcony za pomocą programu komputerowego, tak, że głos uczestnika, stopniowo zanikał, a dźwięk pomieszczenia wychodził na pierwszy plan.

Spotkanie z Olgą Kaniewską uświadomiło nam, jak ważną role odgrywa to, co nienamacalne, nieoczywiste, a jednak tak bliskie każdemu z nas. Tworzenie niewidocznych obrazów to przejmujące przeżycie. Twórczyni Wrocławskiej Mapy Dźwiękowej jest artystką, która „maluje” nie pędzlem, a mikrofonem. ,,Malowanie obrazów '' falą akustyczną to swojego rodzaju praca, do jakiej zaprosiła nas artystka. Tworząc Mapę Dźwięków Wrocławia, autorka patrzy na nasze miasto z innej perspektywy. Nie umieszcza obrazu na płótnie, lecz nagrywa je, pokazując nam dzieło, które nie jest namacalne, ale jedyne w swoim rodzaju, bo przecież raz zarejestrowany dźwięk pozostanie, nigdy się nie powtórzy i nie wyblaknie jak fotografia.

W czasie spotkania zbliżyłem się do nieznanego mi dotąd pisania historii, malowanie prac nieszablonowych, zamykanie czasoprzestrzeni w nagraniu.
Dzięki dwóm spotkaniom uświadomiłem sobie, że dzieła nie powstają tylko w formie namacalnej. Muzyka nie jest jedynym poza ciszą dźwiękiem, który wnosi coś do naszego życia.
Nie tylko za pomocą głosu ludzkiego i instrumentów muzycznych można tworzyć prace przyjemne dla ucha.
Pamiętajmy, że każde pomieszczenie nosi swoją historię. Ściany ,,mają uszy”, a mury wiele widziały.



Łukasz Kwiliński



źródła : 

You May Also Like

0 komentarze