Krótka historia o wrocławskim dizajnie
Czytając wspomnienia profesor Krystyny Cybińskiej w monografii wydanej przy okazji wystawy Ceramiki i Szkła, podsumowującej 70 lat Wydziału Ceramiki i Szkła na wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, a mającej miejsce w Galerii Neon, naszły mnie pewne przemyślenia.
Pierwsza myśl to taka, że nie mam pojęcia o historii ceramiki i szkła, dlatego też z trudem przychodzi mi nieraz docenienie niektórych dzieł, ponieważ bez osadzenia dzieła w odpowiednim kontekście praca staje się nieczytelna. Druga myśl huczy w głowie: “jakie to wszystko piękne i wzruszające!” i mam na myśli historię powstania i później funkcjonowania Wydziału. Taką też mam naturę, że wzruszają mnie spisane wspomnienia i myśl o czasach, w których moi rodzice przeżywali swoją młodość. Obejrzałam wystawę i zaczęłam szperać, szukać informacji, które pomogłyby mi zrozumieć.
Wystawa przybrała formę podsumowania dorobku pracowników Wydziału CiSz, konkretnie rektorów i kierowników katedr. CiSz. 70 lat obecności Ceramiki i Szkła na wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych to historia jedynego takiego w Polsce wydziału oraz osób, które związały z nim swoje życie.
Wrocławska szkoła, startująca w 1946 roku jako Wyższa Szkoła Sztuk Pięknych, powstała z myślą o odbudowie istniejącego wcześniej na tym obszarze przemysłu ceramicznego i szklarskiego. Zamierzeniem było kształcenie artystów i projektantów w jednym. Początkowo studentom była przekazywana głównie wiedza teoretyczna, gdyż szkoła nie posiadała odpowiedniego sprzętu. Z tego powodu studenci-projektanci najczęściej byli zdani na hutników-rzemieślników, którzy wykonywali zaprojektowane przez uczniów formy. To zmuszało ich również do projektowania w określony sposób, który jak się okazuje, stał się dla wrocławskiego szkła w pewien sposób charakterystyczny. To oznacza, że wygląd ceramiki i szkła nie był uzasadniony tylko trendami, ale również dostępnością czy kosztem materiałów, a nawet barwników.
Szkło tworzone na przestrzeni lat zyskało miano wrocławskiego szkła, wrocławskiej szkoły szkła czy wrocławskiego dizajnu. Twórcą tych sformułowań był Stanisław Dawski, który obejmował kierownictwo na Wydziale Szkła, a oprócz tego w latach 1952-1965 obejmował stanowisko rektora na PWSSP. Dawski był malarzem i grafikiem, co też odbijało się w jego postawie jako dydaktyka. Kładł nacisk nawet na studentów szkła, aby ci opanowali perfekcyjnie grafikę. Mówi się, że właśnie dzięki temu, tworzone ówcześnie szkło charakteryzowało się prostymi kształtami bez zbędnych ozdobników, symetrią, starannością i małą ilością kolorów. Wrocławska szkoła szkła łączy w sobie właśnie wszystkie te cechy, a także czystość i harmonię formy.
Fot. Wojtek Chrubasik.
Przedstawicielem szkoły Stanisława Dawskiego jest między innymi Zbigniew Horbowy, znany szerokiej publice jako artysta zajmujący się wzornictwem przemysłowym. Jako jeden z najwybitniejszych przedstawicieli wrocławskiego dizajnu, jego prace koniecznie musiały znaleźć się na jubileuszowej wystawie w Galerii Neon.
Na wystawie znalazły się również prace Mariusza Łabińskiego inspirowane Kandinskym, wypełnione ceramiczne misy Bożeny Sacharczuk, formy dekoracyjne Ludwika Kiczury, Małgorzaty Dajewskiej czy Adama Abela. Zwierzęce motywy Jerzego Chodurskiego czy przejrzyste prace Beaty Mak-Soboty. Użytkowy zestaw ceramiczny Lidii Kupczyńskiej-Jankowiak i taki sam zestaw Mieczysława Pawełko.
Na wystawie widoczne są różne kierunki poszukiwań oraz to, że osoby które skończyły ten wydział realizują czy realizowały się również w innych dziedzinach sztuki takich jak rzeźba, instalacja, grafika czy sztuka wideo. Imponujące są eksperymenty z kolorem, formą i technikami. A połączenie abstrakcji, humoru, sztuki użytkowej, konsumpcjonizmu, ludzkich przedstawień i instalacji na jednej przestrzeni jest bardzo ekscytujące. Jednak nie to jest dla mnie najistotniejsze w tej wystawie. Wartościowe jest to, że jest to wystawa o pięknej historii inspirujących ludzi, których wspomnienia zapisane zostały w formach przestrzennych. I to, że zmusiła mnie do poszukiwań i nauki czegoś nowego. To jest jej największa wartość.
Marta Sobala
Wystawa CiSz. 70 lat obecności Ceramiki i Szkła na wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych w
Galerii Neon Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu.
Wystawa czynna od 11 stycznia do 7 lutego 2019.
1 komentarze
Jestem pod wrażeniem. Bardzo ciekawie napisane.
OdpowiedzUsuń